Տնային Աշխատանք
- Ներկայացրու VI դարում Հայաստանում տեղի ունեցող ժամանակագրությունը:
Բյուզանդական քաղաքականությունը Արևմտյան Հայաստանում: Բյուզանդական կայսրության ազդեցության ոլորտում գտնվող Արևմտյան Հայաստանն ընդգրկում էր Մեծ Հայքի արևմտյան մասը և Փոքր Հայքը: Հուստինիանոս I կայսրը (527–565 թթ.) կայսրության կենտրոնական կառավարումն ուժեղացնելու նպատակով մի շարք միջոցառումներ է իրականացնում: Նա ռազմավարչական բաժանումներ կատարեց Արևմտյան Հայաստանում: Խախտելով հայկական իշխանական տների համակարգը` կայսրը կառավարումը հանձնեց բյուզանդական զինվորական պաշտոնյաներին, վերացրեց Արևմտյան Հայաստանում պահպանվող հայկական հինգ ինքնուրույն իշխանությունները: Դրանց փոխարեն ստեղծվեցին Առաջին Հայք, Երկրորդ Հայք, Երրորդ Հայք և Չորրորդ Հայք նահանգները: Այդ ընթացքում Հուստինիանոսն օրենք հրապարակեց, որով, խախտելով միայն արական (հորից որ դու) գծով նախարարական կալվածքները ժառանգելու կարգը, այդ իրավունքը տվեց նաև կանանց ու աղջիկներին: Դրա հետևանքով նախարարական հողային տիրույթները մասնատվում էին: Այդ ամենը ծանրացրեց հայ ժողովրդի վիճակն Արևմտյան Հայաստանում:\
- Վերլուծիր Հուստինիանոս Ա-ի վարած քաղաքականությունը Հայաստանի և հայերի նկատմամբ:
Հուստինիանոս Ա կայսրը ամենինչ անում էր հայերի ինքնուրյունությունը թուլացնելու համար:
1. Վերացվեցին հայկական հինգ ինքնուրյուն իշխանություները:
2. Օրենք հրապարակեց հողաժառանգության մասին:
3. Նախարարական կալվածքները ժառանգելու իրավունք տվեեց աղջիկներին, որի հետևանքով հողային տիրույթնրը մասնատվում էին:
4. Կայսրական պաշտոնները բռնություն են գործադրում հայ իշխանների նկատմամբ ծանրանում են հարկերը:
5. Ի պատասխան հայերի բարձրացրած ապստամբոության Ուստինյանոսը պարսից զորք է ուղարկում նրանց դեմ:
6. Հայոց ուժերը թուլացնելու համար կայսրը Հայոց այրուծին ուղարկում էր երկրի խորքերը կայսրության սահմաները պահպանելու համար:
- Համեմատիր, համադրիր Արևելյան, Արևմտյան Հայաստանում տեղի ունեցող իրադարձությունները:
- Ներկայացրու օտար տիրապետողների վարած քաղաքականության հիմնական ուղղությունները:
- «Հուստինիանոս Առաջին կայսր»/տեսաֆիլմ/
Առաջադրանք 2
Դասարանական -Հայոց պատմություն, 7-րդ դասարան, Հայաստանը VII դարում, էջ 47-51
Տանը
1. Ներկայացրու 7-րդ դարում Հայաստանում տեղի ունեցող կարևոր իրադարձությունները, ժամանակագրությունը:
615թ պարսից Խոսրով II արքան գումարում է Տիզբոնի ժողովը: Մասնակիցների թվում էին պարսից տիրապետության տակ հայտնված երկրների հոգևորև աշխարհիկ ներկայացուցիչներ:
Հերակլ կայսրը 631թ. սեպտեմբերի 14-ին Խաչափայլտը վերադարձնում է Երուսաղեմ: Այդ օրն էլ նշվում է Խաչվերացի եկեղեցական տոնը:
652 թ. պայմանագիր է կնքում Ասորիքի և Վերին Միջագետքի կառավարիչ Մուավիայի հետ: Հայոց իշխանը դրանով ձգտում էր Հայաստանը զերծ պահել Արաբական խալիֆայության հարձակումներից:
2. Պատմիր Թեոդորոս Ռշտունու, նրա գործունեության մասին:
Դավիթ Սահառունին մինչև VII դարի 30–ական թթ. վերջը գլխավորում էր Հայաստանի արևելյան և արևմտյան մասերի վերամիավորման գործը, որը շարունակում է Թեոդորոս Ռշտունին: Հայոց իշխան և սպարապետ Թեոդորոս Ռշտունին, օգտվելով Բյուզանդիայի և Պարսկաստանի թուլացումից, 639 թ. վերամիավորեց Հայաստանի արևմտյան և արևելյան մասերը ինքնուրույն իշխանապետության մեջ: Երկրի պաշտպանությունը նա ղեկավարում էր իր նստավայրից` Աղթամար կղզուց: Բյուզանդական կայսրը, չհաշտվելով Թեոդորոս Ռշտունու վարած ինքնուրույն քաղաքականության հետ, նրան կեղծ մեղադրանքով ձերբակալում է:Ստեղծված բարդ իրավիճակում Թեոդորոս Ռշտունին փորձում է բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատել անընդհատ հզորացող արաբների հետ: 652 թ. պայմանագիր է կնքում Ասորիքի և Վերին Միջագետքի կառավարիչ Մուավիայի հետ: Հայոց իշխանը դրանով ձգտում էր Հայաստանը զերծ պահել Արաբական խալիֆայության հարձակումներից: Արաբները, որ նոր նվաճումների համար դաշնակիցների կարիք ունեին, համաձայնում են: Ըստ պայմանագրի՝ խալիֆայությունը 3 տարի հարկ չէր գանձելու, իսկ դրանից հետո հայերը այնքան էին վճարելու, որքան կամենային: Գանձվող հարկերի հաշվին հայերը պետք է պահեին 15 հազարանոց այրուձի, որը պետք է պատրաստ լիներ գործելու այլ տեղերում:
3. Վերլուծիր 652թ.-ի հայ-արաբական պայմանագիրը:
Պայմանագրում նշված է.
Հայոց իշխանը դրանով ձգտում էր Հայաստանը զերծ պահել Արաբական խալիֆայության հարձակումներից: Արաբները, որ նոր նվաճումների համար դաշնակիցների կարիք ունեին, համաձայնում են: Ըստ պայմանագրի՝ խալիֆայությունը 3 տարի հարկ չէր գանձելու, իսկ դրանից հետո հայերը այնքան էին վճարելու, որքան կամենային: Գանձվող հարկերի հաշվին հայերը պետք է պահեին 15 հազարանոց այրուձի, որը պետք է պատրաստ լիներ գործելու այլ տեղերում:
Հայոց իշխանը մտածում էր իր երկրի մասին, ժողովրդի մասին: Նրանք հաշտության պայմանագիր կնքեցին, որում գրեթե ամեն ինչ ի օգուտ էր մեր երկրին:
Արփինե Խաչատրյանի բլոգ 