Առաջին աստիճանի մեկ անհայտով հավասարումներ:
Տեսական մաս:
Գրենք որևէ տառային արտահայտություն՝
x +5
այստեղ հայտնի թիվ է հինգը, իսկ x-ը մեր մոտ անհայտ է, կախված է նրանից, թե ինչ արժեք այն կընդունի: Օրինակ, եթե x=1
մեր տառային արտահայտության արժեքը կլինի՝ x+5=1+5=6
եթե x=4, կլինի՝ 4+5=9:
Այժմ գրենք, որևէ հավասարություն
x+3=5
Որևէ թիվ թաքցնենք տառով, օրինակ x-ով, x+3=5, այստեղ մենք 2-ը թաքցրել ենք x-ով, այդ ժամանակ ասում ենք, որ ունենք մեկ փոփոխականով / անհայտով/ հավասարում:
Այսինքն՝ եթե հավասարության մեջ կա մեկ փոփոխական/անհայտ/, ապա այդ հավասարությունը անվանում են մեկ փոփոխականով հավասարում:
Օրինակ՝ 2+x=5
Ընդունված է հավասարման մեջ մասնակցող տառը (տվյալ դեպքում x-ը)
անվանել անհայտ կամ փոփոխական։
Հավասարման ձախ մասում գրված արտահայտությունը կոչվում է հավասարման ձախ մաս, իսկ աջ մասում գրված արտահայտությունը՝ հավասարման աջ մաս։
Մեկ անհայտով առաջին աստիճանի հավասարում անվանում են այն հավասարումը, որի ձախ մասը առաջին աստիճանի բազմանդամ է, իսկ աջ մասում գրված է զրո թիվը:
Օրինակ՝
x+5=0
Օրինակ՝
2x +4=0
Այստեղ x-ի գործակիցը 2-ն է, իսկ ազատ անդամը՝ 4:
Բերենք առաջին աստիճանի հավասարման ուրիշ օրինակներ՝
x+5=0
2x+4=0
7x-2=0
-9-15x=0
Ընդհանրացնելով օրինակները, կարող ենք գրել առաջին աստիճանի մեկ x անհայտով հավասարման ընդհանուր տեսքը՝
kx + b = 0 (k ≠ 0),
որտեղ k-ն և b-ն տրված թվեր են։ Այդ հավասարման մեջ k թիվն անվանում են
անհայտի գործակից, իսկ b-ն՝ ազատ անդամ։
Մեկ x անհայտ պարունակող հավասարման արմատ (կամ լուծում) անվանում են այն թիվը, որը հավասարման մեջ x-ի փոխարեն տեղադրելիս ստացվում է ճիշտ թվային հավասարություն:
Օրինակ՝
x+5=0
Ստուգում՝-5+5=0
0=0
Հետևում է, որ x=-5 լուծում է, քանի որ տեղադրելիս ստացվում է ճիշտ թվային հավասարություն:
Ստուգում:
-5+5=0
0=0
Լուծենք ևս մեկ հավասարման օրինակ՝
x-8=0
x=8 հավասրման արմատ է:
Ստուգում:
8-8=0
x=8( ասում ենք 8 թիվը հավասարման արմատ է կամ լուծումն է):
Առաջադրանքներ:
1.Գրիր առաջին աստիճանի հավասարման օրինակներ /հինգ հատ/:
x+9998989898989=0
x-3=0
x-(+676767)=0
456x+(-1368)=0
1x+1=0
Փորձիր գտնել ընդհանուր տեսքը:
2.Քո հորինած օրինակներում ցույց տուր x-ի գործակիցը, ազատ անդամը:
x+9998989898989=0
x=1
x-3=0
x=1
x-(+676767)=0
x=1
456x+(-1368)=0
X=456
1x+1=0
X=1
- 1, 2, 3, 4, 5 թվերից ո՞րն է այս հավասարման արմատը, ինչու՞:
x-5=0
5, որովհետև 5-5=0
- Գտիր հավասարման արմատը՝
- x+5=0
-5
- x-4=0
4
- 2x-8=0
4
- 3y-3=0
1
- 15x+15=0
-1
- x-2=0
2
5.Կրկնողության համար առաջադրանքներ:
Արփինե Խաչատրյանի բլոգ 