(30.09.10; 7.10-11.10)
§ 5. Ազատ անկում: Ազատ անկման արագացում:
§ 6 . Հավասարաչափ շարժում շրջանագծով:
Քննարկվող հարցեր՝
1.Ձևակերպել Գալիլեյի օրենքը:
Բոլոր մարմինները երկրի ձգողության ազդեցությամբ ընկնում են նույն արագացմամբ:
2.Որ երևույթն են անվանում ազատ անկում:
Մարմինների անկումը, որը տեղի է ունենում միայն Երկրի ձգողության ազդեցությամբ, կոչվում է ազատ անկում:
3.Ինչպես կարելի է համոզվել, որ ազատ անկումը հավասարաչափ արագացող է:
Երկիր մոլորակի ձգողական ուժը ազդում է բոլոր մարմինների վրա և հաղորդում է նրանց նույն արագացումը, և այդ ուժը հաստատուն է։
4.Նկարագրել Գալիլեյի օրենքի ճշմարտացիությունը հաստատող փորձերը:
5.Ինչի է հավասար ազատ անկման արագացումը և ինչպես է այն ուղղված:
g=9,8մ/վ²
6.Գրել ազատ անկման բանաձևերը:
S=gt²/2
7.Որ շարժումն են անվանում շրջանագծային հավասարաչափ շարժում:
Այն շարժումը, որի հատագիծը շրջանագիծ է։
8.Ինչ ուղղություն և մեծություն ունի արագությունը շրջանագծային հավասարաչափ շարժման դեպքում: Բերել օրինակներ:
Մեծությունը հաստատուն է և ամեն կետում ուղղված է այդ կետին տարված շոշափողով։
Օրինակ՝ ժամացույցի սլաք։
9.Ինչ է պտտման պարբերությունը:Պարբերական նշանակում է ժամանակի ընթացքում կրկնվող, իսկ այն ժամանակամիջոցը, որից հետո կրկնվում է տվյալ երևույթը, անվանում են պարբերություն:
10.Ինչ է պտտման հաճախությունը,և որն է նրա միավորը:Պարբերական շարժումները բնութագրվում են պարբերությամբ և հաճախությամբ: Համաձայն սահմանման՝ պտտման պարբերությունը ժամանակամիջոց է, հետևաբար նրա չափման միավորը ՄՀ-ում 1 վայրկյանն է (1 վ):
11.Գրել և բացատրել պտտման պարբերության և հաճախության կապն արտահայտող բանաձևը:
Այսպիսով, պտտման պարբերությունը որոշելու համար անհրաժեշտ է N թվով պտույտներ կատարելու վրա ծախսված ժամանակը բաժանել պտույտների թվի վրա.
T=t/N
12.Ինչպես կարելի է հաշվել շրջանագծով հավասարաչափ շարժվող մարմնի արագությունը,եթե հայտնի են շրջանագծի շառավիղը և պտտման պարբերությունը կամ պտտման հաճախություն:
Իմանալով շառավիղը մենք կստանաք շրջանագծի երկարությունը։ Այդ երկարությորը հավասար կլինի S:
Պտտման պարբերությունը կամ պտտման հաճախություն հավասար կլինի t:
Հետո միջին արագությունը հաշվող բանաձևի միջոցով մենք կստանաք մարմնի արագությունը։
v=S/t
Խնդիրներ՝
.Որքան կտևի 500մ բարձրությունից թողած մարմնի անկումը:h=500
a=g=9,8
t-?
2h=a²t
h=a²t/2
t=2h/a²
t=1000/94.04
t=10.63վրկ
.Ինչ արագություն կունենա 500մ բարձրությունից ցած ընկնող մարմինը գետնին հարվածելու պահին:h=500
a=g=9,8
t-?
2h=a²t
h=a²t/2
t=2h/a²
t=1000/94.04
t=10.63վրկ
v=at
v=9.8*10.63=104.174
.Ինչ արագությամբ են շարժվում անվադողի եզրակետերը, եթե անվադողի շառավիղը 60սմ է, իսկ պտտման հաճախությունը 8 վ(-1):
Իմանալով շառավիղը մենք կստանաք շրջանագծի երկարությունը։ Այդ երկարությորը հավասար կլինի S:
Պտտման պարբերությունը կամ պտտման հաճախություն հավասար կլինի t:
Հետո միջին արագությունը հաշվող բանաձևի միջոցով մենք կստանաք մարմնի արագությունը։
v=S/t
.Երկրագունդը Արեգակի շուրջը պտտվում է գրեթե շրջանագծային ուղեծրով: Երկրագնդի հեռավորությունը Արեգակից մոտավորապես 150 000 000 կմ է: Ինչ արագությամբ է Երկիրը պտտվում Արեգակի շուրջը: 1 տարվա տևողությունն ընդունել 365,26 օր:
S=150 000 000
t=365,26օր
365.26*24(Ժամ)=8766.24(Ժամ)
S=2π*R
S=150 000 000*2*3.14=942 000 000
v=S/t
v=942 000 000/8766.24
v=107,457.7կմ/ժ
Արփինե Խաչատրյանի բլոգ 