«Ազատագրական պայքարի գաղութահայ կենտրոնները»
- Գրավոր ներկայացնել XVIII-րդ դարում տեղի ունեցած իրադարձությունները:
Հայ ազատագրական գործում անժխտելի է գաղութահայ կենտրոնների դերը, որոնք սկսեցին աշխուժանալ XVIII (18-րդ) դարի կեսերից: Առանձնահատուկ տեղ ուներ հնդկահայ գաղութը: 1735 թ. հունիսին Եղվարդի հայտնի ճակատամարտում պարտության մատնելով թուրքերին ՝ Նադիրը ստիպեց Օսմանյան հրամանատարությանը զորքերը դուրս բերել այսրկովկասյան տարածաշրջանից: Նրա հաղթանակն ապահովվեց նաև հայկական ուժերի քաջության շնորհիվ: Հաջորդ տարի Էրզրումում կնքված պայմանագրով ճանաչվեց Իրանի գերիշխանությունն Արևելյան Հայաստանում և Արևելյան Վրաստանում: Նույն տարում Նադիրը հռչակվեց Պարսկաստանի շահ: 1736 թ. – ին Նադիրը Արցախը Գանձակի խանությունից անջատելով ՝ դարձրեց առանձին վարչական միավոր: 1726 թ. – ին Պարսկաստանի Համադան քաղաքում ծնվել է Հովսեփ Էմինը: 1751 թ. – ին Էմինը մեկնում է Անգլիա և ընդունվում է Վուլվիչի թագավորական զինվորական ակադեմիա: 1759 թ. – ին Էմիլը գալիս է Հայաստան: