Թեմա՝ § 3. Ատոմի կառուցվածքը:
§ 4. Մարմինների էլեկտրականացման բացատրությունը: Լիցքի պահպանման օրենքը:
§ 5. Էլեկտրական հաղորդիչներ եւ անհաղորդիչներ: էլեկտրական դաշտ:
Թեմատիկ հարցեր և խնդիրներ՝
1.Նկարագրե°ք լիցքը կիսելու հնարավորություն տվող փորձ։
2.Կարելի՞ է արդյոք լիցքն անվերջ փոքրացնել։
Լիցքն անվերջ փոքրացնել չի կարելի, որովհետև այն ունի բաժանման սահման։
3.Ո՞ր լիցքն են անվանում տարրական։
Ամենափոքր լիցքի բացարձակ մեծությունը անվանում ենք տարրական լիցք։Այն նշանակում ենք e տառով։
4.Ո՞վ և ե՞րբ է հայտնագործել էլեկտրոնը։
Էլեկտորնը 1898 թվականին հայտնաբերել է անգլիացի գիտնական Ջ․ Թոմսոնը։
5.Ի՞նչ լիցքով է լիցքավորված էլեկտրոնը;
Էլեկտրոնը լիցքավորված է բացասական լիցքով։
6.Ատոմի ներսում ինչի՞ շուրջն են պտտվում էլեկտրոնները։
Ատոմի ներսում էլեկտրոնները պտտվում են միջուկի շուրջը։
7.Ի՞նչ լիցքով է լիցքավորված ատոմի միջուկը։
Ատոմի միջուկը լիցքավորված է դրական լիցքով։
8.Ապացուցե°ք, որ ամբողջական ատոմը չեզոք է։
Ատոմում էլեկտրոնների ընդհանուր լիցքը գումարելով ատոմի միջուկի լիցքին, կստանանք 0։ Այդպիսով ատոմը չեզոք է։
9.Միմյանցից ինչո՞վ են տարբերվում ալֆա, բետա և գամմա ճառագայթումները:
Բետա ճառագայթներ, այս մասնիկները էլեկտրոն են կամ պոզիտրոն, որոնք ունեն բարձր արագություն, հետևաբար ունեն մեծ էներգիա, քանի որ դրանք էլեկտրոններ են:
Գամմա Ճառագայթներ, այս ճառագայթը շատ բարձր էներգիայի էլեկտրամագնիսական ճառագայթում է, որը կարող է իոնացնել ատոմներն ու մոլեկուլները:
10.Բերե°ք ռադիոակտիվ նյութերի օրինակներ
Ուրան, Օսմիում, Մոլիբդեն, Գերմանիում, Նիկել, Ցինկ, Կոբալտ, Խրոմ և այլն:
11.Ռեզերֆորդի գիտափորձերում ինչու՞ ալֆա մասնիկների մեծ մասը գործնականում անարգել սլացավ թիթեղի միջով։
12.Քիմիական տարբեր տարրերի ատոմներն ինչո՞վ են տարբերվում միմյանցից։
Տարբեր տարրերի ատոմները միմյանցից տարբերվում են իրենց միջուկի լիցքով և այդ միջուկի շուրջը պտտվող Էլեկտրոնների թվով:
13.Իրենցից ի՞նչ են ներկայացնում դրական ու բացասական իոնները։
Իոնները էլեկտրականապես լիցքավորված մասնիկներ են, որոնք առաջանում են, երբ ատոմները կամ ատոմների խմբերը էլեկտրոններ կամ լիցքավորված այլ մասնիկներ են ձեռք բերում կամ կորցնում: Դրական իոնները Մայքլ Ֆարադեյը անվանել է կատիոններ, բացասականները ՝ անիոններ:
15.Ի՞նչ է էլեկտրական դաշտը։
14.Ինչպե՞ս են դրանք առաջանում։
Դրանք առաջանում են, երբ ատոմները կամ ատոմների խմբերը էլեկտրոններ կամ լիցքավորված այլ մասնիկներ են ձեռք բերում կամ կորցնում:
16.Ինչո՞վ է դաշտը տարբերվում նյութից։
17.Թվարկե°ք էլեկտրական դաշտի հիմնական հատկությունները։
18.Ի՞նչ են նշում էլեկտրական դաշտի ուժագծերը։
Էլեկտրական դաշտի ուժագծերն այն ուղղորդված գծերն են, որոնք ցույց են տալիս դրական լիցքավորված մասնիկի վրա ազդող ուժի ուղղությունն այդ դաշտում:
19.Ինչպե՞ս է որոշվում էլեկտրական դաշտում շարժվող մասնիկի արագացումը։
20.Ո՞ր դեպքում է էլեկտրական դաշտը մեծացնում մասնիկի արագությունը և ո՞ր դեպքում փոքրացնում այն։
21.Չեզոք թղթի կտորներն ինչու՞ են ձգվում էլեկտրականացած մարմնի կողմից։ Ի՞նչ է հողակցումը, ի՞նչ հատկության վրա է հիմնված։
22.Բերե°ք հաղորդիչների օրինակներ։
Հաղորդիչ է երկաթը, ալյումինը, հողը, մարդու մարմինը և այլն։
23.Ո՞ր նյութերն են կոչվում դիէլեկտրիկներ (մեկուսիչներ), բերե°ք օրինակներ:
Մեկուսիչներն այն մարմիններն են, որոնցով էլեկտրական լիցքերը հաղորդվում են։ Օրինակներ՝ Էբոնիտ, սաթ, հախճապակի, ռետին, տարբեր պլաստմասսաներ, մետաքս, կապրոն։
Տանը՝ Գրել էջ 192-193 -ի 10-22 խնդիրները։
10. Քանի որ բամբակը էլեկտրականացված էր, այն իր լիցքերի կեսը փոխանցեց քանոնին։ Քանի որ երկուսն էլ ունեցան նույն լիցքը՝ քանոնը բամբակին սկսեց վանել։
11. Ատոմը ունի 11 պրոտոն և 11 էլեկտրոն։
12. Հելիում
13. Նկարում պատկերված լիթիումի իոնի լիցքը բացասական է։
14. Երրորդ զույգը
Արփինե Խաչատրյանի բլոգ 